Bir sesle karşılaştığımızda beynimiz sesin doğruluğunu hızla değerlendirir. Örneğin arabanızın kapısını yeterince sıkı kapatmadığınızda, göremeseniz bile ses nedeniyle hata yaptığınızı anlarsınız. Peki bunu nasıl anlayabiliriz? Hadi bir bakalım…
Kaynak:https://www.iflscience.com/how-do-our…
Beynimiz sesleri ayırt etme yeteneğine sahiptir.
Her ne kadar bilim adamları beynin bu yeteneği nasıl başardığından tam olarak emin olmasalar da, yeni bir çalışma beynin yalnızca belirli bir görevi yerine getiren bir grup beyin hücresi olduğunu ortaya çıkardı: bir sesin yanlış olduğunu bize bildirmek.
Bir hareketten beklenen sesi alabilme yeteneği sadece insanlara özgü değildir.
Pek çok hayvan da bunu yapabilir ve daha önceki araştırmalar, onların beyinlerinin, bir sesin olması gerektiği gibi olmadığına dair sinyaller verebildiğini göstermiştir. Bu nedenle hayvanlar yüksek seslerden korkarlar.
Bu konuyla ilgili bir deney New York Üniversitesi’nde yapıldı.
İlk olarak fareleri, bir kola bastıklarında belirli bir ses çıkaracak şekilde eğittiler. Ses ile kola basma arasındaki ilişki kurulduktan sonra araştırmacılar, farelerin duyduğu sesleri değiştirmeye, yanlış kapıyı kapatmak gibi insan eylemlerini taklit etmeye başladılar. ‘Tahmin hatası nöronları’ olarak adlandırılan ve seslerin tamamı doğru olduğunda ancak ses beklentilerle eşleşmediğinde aktif olmayan bir nöron popülasyonu belirlediler.
Herhangi bir hareket beklenmedik bir ses ürettiğinde beklentilerimizi birçok farklı şekilde değiştirir.
Daha da şaşırtıcı olanı, bu nöronların farklı alt kümeleri beyni yalnızca bir şeyin yanlış olduğu konusunda değil, aynı zamanda nasıl yanlış olduğu konusunda da uyardı. Örneğin, farelerin duyduğu ses beklenenden daha sessiz olduğunda bir dizi nöron aktive olurken, diğer bir grup ise yalnızca ses daha geç geldiğinde etkinleşti.
Bir hareket çok az ses ürettiğinde aktif olan nöronlar ve yanlış ses ürettiğinde aktif olan farklı nöronlar vardır.
Bu çalışma şimdilik fareler üzerinde yapılmış olsa da insanlarda işitsel öğrenme çalışmaları açısından da oldukça değerli. Yanlış iddia nöronları gibi nöronlar, konuşmayı öğrenme veya müzik enstrümanı çalmayı öğrenme gibi davranışlarda hayati öneme sahip olabilir. Her ikisi de çok fazla deneme yanılma, çok fazla hata ve hatalardan çok fazla ders almayı içerir.
Bu durumda uzman müzisyenlerin hatalı nöronları acemi müzisyenlere göre daha mı doğru sonuç verir? Peki konuşmanın gelişmediği hastalıklarda öngörü hata nöronları hatalı mı çalışıyor?
Beyin beklentilere çok bağlı çalışır. Öyle ki adeta bir tahmin makinesine benzeyen bir mekanizmaya sahiptir.
Bu nedenle örneğin görme alanımızdaki kör noktayı fark etmeyiz. Beyin sadece orada olmasını beklediği şeyi doldurur. Araştırmalar, beklentinin dünyayı nasıl algıladığımız ve onunla etkileşimlerimiz üzerinde güçlü bir etkiye sahip olabileceğini öne sürüyor.
